شهرقصه

شهر قصه (سال انتشار: ۱۳۴۶) نام نمایشنامه‌ای ایرانی است اثر بیژن مفید.

نمایشنامهٔ «شهر قصه» بر پایه روایت‌های عامیانه ایرانی تهیه شده‌است.

این نمایش نخستین بار در جشن هنر شیراز در دانشگاه پهلوی روی صحنه آمد و بار دیگر به مدت نود و یک روز در تهران و دیگر شهرهای ایران از جمله آبادان و مسجد سلیمان به روی صحنه رفت.

این نمایش نخستین اثری بود که در «کارگاه نمایش» به اجرا درآمد.

نقشها و گفتگوهای این نمایش برگرفته از فرهنگ عامه یا فولکلور مردم ایران است و نمایش به شکلی نمادین و تمثیلی نوشته شده‌است. بیژن مفید در این اثر باورها و اعتقادات خرافی مردم را به انتقاد می‌گیرد.

تئاتر شهر قصه روایتگر زندگی مردمی عادی و ساده‌است که اسیر آداب و سنن و خرافه پرستی‌اند، در این شهرهر کسی در زندگی دیگران سرک می‌کشد، هیچ کس به حال خود نیست، همه در روزمرگی خود غرق شده‌اند. بگفته بیژن مفید «شهر قصه حکایت دردناک آدمی است که نادانیها، خرافات و سنتها و نظامهای تحمیل شده زندگیش را محدود کرده‌اند». بیشتر لحظات تئاتر بصورت موزیکال اجرا می‌شود و داستان پر است از کنایه‌ها واستعاراتی تلخ که با لحنی شاد و طنزآمیز اجرا شده‌است. یکی از نکات جالب در این نمایشنامه این است که بر خلاف سایر حیوانات که ماسک به صورت دارند، تنها موش (عاشق خاله سوسکه) و خاله سوسکه هیچ ماسکی به صورت نزده‌اند، گویی نویسنده می‌خواهد یادآوری کند که جوانها (و یا انسانهای عاشق) هنوز اسیر سنتها و هنجارها نشده‌اند و نقش حقیقی خودشان را می‌خواهند بازی کنند. در شهر قصه نقشها بسیار با ظرافت به حیوانات نسبت داده شده‌است.

نقشهای اصلی این نمایش عبارتند از:

روباه : حیله گر و در نقش ملای شهر قصه.

خرس : پر خور و تنبل در نقش رمال شهر قصه.

شتر : پیر و در نقش نمد مال که به قول راوی داستان: «وقتی کار و بارش خوب نبود برای مردم شهرنقالی می‌کرد».

خر: بزن بهادر و غیرتی و در نقش خراط شهر قصه.

میمون: زرنگ و باهوش و در بخشی از داستان قاضی شهر قصه.

خاله سوسکه : زیبا و دارای عاشقان بسیار. به قول راوی داستان: «با مینی ژوپ خودش دل مردم می‌برد تو کوچه اینور و اونور می‌دوید، ناز می‌کرد».

موش : عاشق راستین و بی‌ریای خاله سوسکه.

فیل : یک غریبه که به شهر قصه می آید و مردم شهر آزارش میدهند